ZASTRAŠUJUĆA PREDVIĐANJA: Ono što će se dešavati sa ljudskom populacijom ugroziće opstanak vrste, preživljavanje zavisi samo od jedne stvari

Foto: pixabay.com

Foto: Ilustracija

Istraživanje Univerziteta u Vašingtonu predviđa značajan pad broja stanovnika, a smatraju da su razlozi povezani s boljom edukacijom devojaka te boljim pristupom kontracepciji.

Nakon dva veka velikog rasta, ljudska populacija će početi opadati nakon 2064. godine. Neki analitičari smatraju da je to dobra vest iz brojnih razloga, ali ova pojava u sebi nosi i potencijalne opasnosti koja može ugroziti opstanak civilizacije. 

Te tvrdnje objavili su stručnjaci sa Instituta za zdravstvenu metriku i evaluaciju na Univerzitetu u Vašingtonu, a rezultate njihove studije objavio je ugledni časopis Lanset.

Tim predviđa da će globalna populacija dosegnuti vrhunac od 9,7 milijardi do 2064. godine, a tada će do kraja veka pasti na 8,8 milijardi. To je suprotnosti s predviđanjem UN  te je za milijardu više ljudi nego što ih danas živi na Zemlji.

Naime, naučnici su promatrali tzv. totalnu stopu fertiliteta (TFR) koja bi za zadržavanje postojećeg nivoa populacije morala iznositi 2,1 poroda po ženi. No zbog sve boljeg pristupa kontracepciji i dostupnog obrazovanja za devojke i žene, smanjila se želja za rađanjem većeg broja dece.

U nekim regijama taj je pad dramatičan. Tako je, na primer, U Španiji i Italiji TFR 1,2, a u Poljskoj 1,17. Čak se i u inače plodnim regijama situacija menja. Žene u subsaharskoj Africi 2017. godine su u proseku  rađale 4,6 dece, no predviđanja su kako će taj broj do 2100. godine pasti na 1,7. Niger ima najvišu stopu fertiliteta na svetu, čak sedam poroda po ženi. Naučnici smatraju da će 2100. godine to pasti na 1,8 poroda.

Foto: Privatna arhiva

Tekst potpisa

Pad populacije sa sobom nosi velike finansijske posledice te stručnjaci  upozoravaju kako bi se države već sad morale za to početi pripremati.

- Veliki pad radnog stanovništva čeka Kinu i Indiju, dok će u Nigeriji rasti broj radnika. Do 2100. Indija će još imati najveći broj radnika u populaciji, a slede je Nigerija, Kina i SAD - napisali su autori studije raspravljajući o radno sposobnom stanovništvu starosti od 20 do 64 godine.

Studiju je komentarisao i dr. Ričard Horton, glavni urednik Lanseta.

- Ona nudi viziju za radikalne promjene geopolitičke moći, izaziva mitove o imigraciji i naglašava važnost zaštite i osnaživanja seksualnih i reproduktivnih prava žena. U istoriji ljudske civilizacije 21. vek će donijeti revoluciju. Afrika i arapski svet će oblikovati našu budućnost, dok će se utjecaj Evrope i Azije smanjiti - kazao je Horton.

Populacija koja će se najbrže smanjiti uključuje Aziju i srednju, pa zatim i istočnu Evropu. Japan se već godinama suočava s tim problemom i njegova će populacija sa 128 miliona u 2017. godini do 2100. godine pasti na 60 miliona, Tajland očekuje pad sa 71 na 35 miliona, Portugal sa 11 na 5 miliona, a Južna Koreja sa 53 na 27 miliona.

Studija se fokusirala na ekspanziju, iako se nije bavila pitanjem kojom smo brzinom dostigli sadađnji nivo. Nakon 350.000 godina ljudskog prisustva na Zemlji, dostigli smo populaciju od milijardu ljudi 1804. godine. Trebalo nam je još 123 godine da dođemo do druge milijarde, 33 godine do treće, a 14 godina do četvrte. Ako do kraja ovoe decenije dostignemo 8 milijardi, to znači da smo u samo jednom veku učetvorostručili populaciju.

To nisu održivi brojevi. Kao što je dokazala i pandemija, sistem dostave i zdravstva u mnogim državama se urušio, naročito u SAD čije je društvo usled izmeštanja kompanija u druge delove sveta i finansijske nejednakosti oštro podeljeno.

No stvaranje novog života je više biološki nego filozofski proces. Preživljenje je cilj svake vrste. Možda smo zahvaljujući kontracepciji i obrazovanju uspeli ublažiti potencijalnu štetu prenaseljenosti. Ili nam treba poštenija raspodela resursa u svetu, ili ćemo platiti cenu zbog rađanja previše ljudi. Ovo posljednje se, prema najavama nekih stručnjaka, može sprečiti ukoliko sadašnje i buduće generacije budu rađale manje dece.

Štajn Emil Volset, profesor globalnog zdravlja u i autor studije, ocenio je dobrobiti i štete.

- Pad populacije s jedne strane dobra je vest zbog smanjenja emisija ugljendioksida i pritiska na sistem proizvodnje hrane, no zbog sve većeg broja starih i sve manjeg broja mladih ljudi pojaviće se ekonomski izazovi u društvima sa manje radnika i poreskih obveznika. Sposobnost države da stvara bogatstvo i finansira socijalne i zdravstvene sustave za starije time će se smanjiti - ističe Volset.

Naučnici veruju da će u predstojećim decenijama imigracija biti ključna tema. Takođe, smatraju i da će manje površine Zemlje biti nastanjene jer će ljudi živeti u ekonosmki snažnijim regijama, no to se ionako očekuje zbog klimatskih promena.

Zaključni komentar studije iznio je prof. Ibrahim Abubakar sa Univerziteta u Londonu.

- Distribucija radno sposobnog stanovništva biće ključna u tome hoće li čovečanstvo opstati ili nestati - zaključio je Abubakar.