Pre 30 godina SRPSKI NAROD krenuo je putem bez povratka, a HRVATSKA vojska posle ponoći počela je sa krvavim "čišćenjem"

Pre trideset godina, u noći između 3. i 4. avgusta, započela vojna akcija etničkog čišćenja Srba iz Hrvatske. 

Vatrom iz raznog artiljerijskog oruđa, koja je otvorena na Republiku Srpsku Krajinu u ranim jutarnjim časovima 4. avgusta 1995. godine, počela je „Oluja“. Sa 138.500 vojnika, 350 tenkova i 30 aviona Hrvati su otpočeli „vojno-redarstvenu akciju“, odnosno - etničko čišćenje Like, Banije, Korduna, severne Dalmacije...

Narod je krenuo putem bez povratka, a hrvatska vojska počela zatiranje svakog traga njihovog življenja na tom području - paljena su sela i gradovi, uništavana imovina... Više od 220.000 Srba je praktično za jedan dan prognano iz Hrvatske, ubijeno je blizu 2.000 srpskih civila i vojnika. Oko 800 ljudi se još uvek vodi kao - nestalo.

Foto: Tanjug/Vladimir Dimitrijevic, AP, PRoofimedia

Od ovih zločina prošlo je trideset godina, a za ubistva Srba u Hrvatskoj, njihovo proterivanje i progon još niko nije odgovarao.

„Oluja“ je zločin bez kazne. Sve kao da se svodi na poruku - ko želi da se vrati, nije dobro došao, a vi koji tu živite niste poželjni.

ČETIRI DANA PAKLA

Akcija „Oluja“ počela je 4. avgusta pre 30 godina i trajala je četiri dana. Već 5. avgusta pao je Knin, a na kninskoj srednjovekovnoj tvrđavi postavljena je šahovnica. Zauzeta su i okolna mesta, a srpski civili pobegli su iz zauzetih područja. Hrvatski ministar odbrane Gojko Šušak objavio je 8. avgusta da je akcija „Oluja“ završena s vojnog aspekta.

S područja zahvaćenog hrvatskom ofanzivom pobeglo je gotovo celokupno srpsko stanovništvo.

Foto: Fotodokumentacija Borbe

Među žrtvama se nalazi 564 (30 odsto) žena, od kojih su oko četiri petine bile starije od 60 godina, što predstavlja jedan od "crnih rekorda" građanskog rata devedesetih prošlog veka na prostorima bivše SFJR.

Od ukupnog broja žrtava do sada je rasvetljena sudbina 1.284 (67 odsto) lica, dok se na evidenciji nestalih vodi još 619 (33 odsto) lica, od čega 469 (76 odsto) civila, među kojima 240 (51 odsto) žena.

Oko 1.500 pripadnika Srpske vojske Krajine preživelo je zarobljavanje, od kojih su mnogi suđeni i osuđeni na dugogodišnje kazne zatvora zbog krivičnih dela ratnog zločina.

Oko 3.200 starih i nemoćnih, koji nisu hteli ili nisu mogli napustiti ognjišta, na silu su internirani u logore za civile.

Krajina je opustošena, opljačkana, porušena i zapaljena.

Nisu bili pošteđeni ni crkveni, kulturni, istorijski srpski, kao ni antifašistički spomenici.
Iako je bilo očigledno da je agresija Hrvatske na Srpsku Krajinu iz avgusta 1995. izvršena radi etničkog čišćenja, Savet bezbednosti UN nije uveo kaznene mere, osim što je izrazio "snažnu osudu".

Američki ambasador u Zagrebu tokom "Oluje" Piter Galbrajt kasnije je priznao da je Zagrebu dat prećutni pristanak za napad, kako bi se, po američkoj proceni, zaštitila enklava Bihać, iako su i Krajina i Bihać bile pod zaštitom UN.

Foto: Fotodokumentacija Borbe

Za zločine nad Srbima tokom i posle "Oluje", pravosnažno su osuđene samo dve osobe u Hrvatskoj i to Albanac Božo Bačelić (slučaj "Prukljan i Mandići") i Srbin Rajko Kričković (slučaj "Kijani"), dok je u BiH osuđen jedan pripadnik Armije BiH – Šefik Alić – zbog ubistva zarobljenih krajiških Srba.

Kolone, proterivanje, pravda

U Srbiji je 2022. godine podignuta optužnica protiv četvorice hrvatskih oficira za granatiranje srpske izbegličke kolone 7. i 8. avgusta 1995. na petrovačkoj i prijedorskoj cesti.

Foto: Tanjug/VLADIMIR DIMITRIJEVIC

Iako Hrvatska odbija saradnju, beogradski sud je u avgustu 2024. odlučio da im se sudi u odsustvu. Do sada su saslušani brojni svedoci, a nastavak suđenja zakazan je za 15. septembar.

Foto: Tanjug/VLADIMIR DIMITRIJEVIC

Za zločine u "Oluji" sudilo se i pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju. Iako je prvostepeno utvrđeno da su generali Ante Gotovina i Mladen Markač bili deo udruženog zločinačkog poduhvata sa ciljem etničkog čišćenja Srba, Žalbeno veće ih je oslobodilo po svim tačkama.

Međunarodni sud pravde je u presudi iz 2015. godine operaciju "Oluja" okvalifikovao kao etničko čišćenje, ali ne i kao genocid, jer nije dokazana "genocidna namera". Srbija, iako ovlašćena, nije tražila reviziju presude.