NA ARANĐELOVDAN SE "OTVARA NEBO"! Sutra obeležavamo veliku srpsku slavu, OVE običaje treba poštovati - JEDNU GREŠKU PRAVE MNOGI KOJI SLAVE!

Srpska pravoslavna crkva sutra obeležava Sabor Svetog Arhangela Mihaila, u narodu poznatiji kao Aranđelovdan – jednu od najčešćih i najpoštovanijih krsnih slava u Srbiji.

Praznik je posvećen arhangelu Mihailu, predvodniku nebeskih sila i duhovnom vojvodi koji je, prema hrišćanskom predanju, predvodio anđele u borbi protiv Lucifera i sila zla. Na ikonama se Arhanđel Mihailo prikazuje kao ratnik u vojvodskoj odeždi, sa mačem ili kopljem u jednoj ruci, dok u drugoj drži palmovu grančicu, simbol pobede i mira. U narodnom verovanju on je čuvar vere, zaštitnik pravednika i onaj koji u času smrti preuzima ljudsku dušu, zbog čega ga ponegde nazivaju i „dušovodnikom“.

Foto: nada54/Shutterstock

U hrišćanskoj tradiciji anđeli su bestelesna duhovna bića podeljena u devet činova, a među njima posebno mesto pripada arhanđelima. Mihailo je jedan od sedmorice najviših i nosi titulu arhistratiga, pa se smatra nebeskim vojvodom koji bdije nad ljudima i bori se protiv svakog zla. Prema predanju, on se javljao na mestima gde se pojavljivala i Bogorodica, zbog čega se veruje da donosi zaštitu i blagodat.

Aranđelovdan se obeležava 21. novembra po gregorijanskom, odnosno 8. novembra po julijanskom kalendaru, i označen je crvenim slovom u crkvenom kalendaru. 

Običaji za Aranđelovdan

Iako je reč o jednoj od najraširenijih slava, uz nju se vezuju i brojna narodna verovanja i običaji. Jedno od najpoznatijih jeste ono o pripremi slavskog žita – deo naroda pogrešno smatra da se za Aranđelovdan ne sprema žito jer je Arhangel Mihailo „živi svetitelj“, ali crkvena praksa jasno kaže da se žito priprema uvek, jer je ono namenjeno dušama predaka, a ne svetitelju.

Foto: wikipedia.org

Ovaj dan nosi i niz drugih običaja. Veruje se da Arhangel Mihailo na praznik obilazi bolesne i unesrećene – ako, prema narodnom tumačenju, „stane kod glave“, donosi ozdravljenje, a ako stane kod nogu, znak je da se život približava kraju.

U mnogim krajevima postoji običaj da se na ovaj dan ne odbijaju siromašni i nevoljnici koji zakucaju na vrata, jer se smatra da svetitelj može biti „prerušen“ i da kuću posećuje kako bi proverio dobrotu domaćina. Takođe, u narodu je ukorenjeno predskazanje da vreme na Aranđelovdan nagoveštava kakva će biti zima – ako je dan hladan i vetrovit, očekuje se oštra sezona, dok mirno vreme najavljuje blažu zimu.

Slavska trpeza može biti posna ili mrsna, u zavisnosti od toga na koji dan praznik pada. Ukoliko je, kao ove godine, u sredu ili petak, tada se priprema posna trpeza, uz obavezne slavski kolač, vino, sveću i žito. Aranđelovdan je slava mnogih porodica, ali i nekoliko manastira, među kojima se posebno izdvaja manastir Grabovac, dok se arhangel Mihailo smatra i zaštitnikom loze Nemanjića.

U narodnom duhu zadržalo se i verovanje da se na Aranđelovdan „otvara nebo“, pa se molitve upućene tog dana smatraju posebno uslišenim. Vernici veruju da je ovo trenutak kada se najiskrenije želje mogu ostvariti, ukoliko se izgovore čisto, iz srca i sa zahvalnošću. Zbog svega toga, Aranđelovdan je u srpskom narodu mnogo više od pukog praznika – on je duboko ukorenjena tradicija, dan sabornosti, vere i porodičnog okupljanja.

BONUS VIDEO