Dokazi da je Hrvate naoružavao ceo svet

Foto: Tanjug/AP

150 miliona evra bila je vredna samo jedna isporuka oružja za Hrvatsku

Kako pokazuju izveštaji i transkripti koje danas objavljujemo, u četvrtom nastavku našeg ekskluzivnog serijala, Hrvatska se za "Oluju" pripremala dugo i temeljno, a pomoć u tome joj je stizala sa svih strana. U naoružavanje i obučavanje njihovih snaga, direktno i indirektno, bili su, između ostalih, uključeni Amerika, Mađarska, Slovenija, Nemačka, Kanada...

1. Slovenci otpustili skoro sve srpske radnike iz železnica

Izveštaj obaveštajaca srpske službe iz Slovenije objavljen nekoliko meseci pred "Oluju". Uvodni komentar glasi da se Hrvatska ubrzano priprema za rat protiv Srba u Republici Srpskoj Krajini, a dalje piše:

- Pored naoružanja kupljenog na zapadu, u hrvatskoj vojsci prisutni su i vojni instruktori iz SAD i Kanade. U naoružavanju hrvatske armije i bosanskih muslimana aktivnu ulogu ima i Republika Slovenija.

Kao dokaz navodi se obaveštenje koje je služba dobila direktno iz Slovenije:

- Svi Srbi zaposleni na slovenačkim železnicama otpušteni su ili prebačeni sa većih železničkih čvorova Maribor, Ljubljana i dr. u manja mesta, a na njihova mesta su postavljena lica hrvatske i muslimanske narodnosti, tako da konvoji sa oružjem nesmetano prolaze kroz Sloveniju. Prebacivanje Srba izvršeno je u cilju zaštite konvoja.

2. Mesić bio protiv "Oluje"

Jedan od zanimljivijih izveštaja odnosi se i na kontakt koji je, kako se navodi, pouzdan izvor RDB (Resor državne bezbednosti Srbije - prim. aut.) imao sa Stjepanom Mesićem. U tom razgovoru Mesić, koji je te 1995. bio bez državne funkcije, izjavljuje sledeće:

- Presudan značaj u globalnim odnosima između Hrvatske i Srbije imaće dogovor između Tuđmana i Miloševića, u čijoj pozadini se krije osnovni smisao - ostanak na vlasti dvojice predsednika. Pri tome, očito je da je predsednik Srbije u političkoj prednosti. Takva situacija mogla bi da navede Tuđmana na pogrešan korak - da silom povrati okupirana područja. Hrvatska, ma kako vojno bila jaka, ne može ratom rešiti ovo pitanje.

Kako navodi obaveštajac, Mesićeva ocena je da Hrvatska polako steže obruč oko Knina, ali to je samo psihološki momenat, da bi ojačala pregovaračku poziciju ako bi se pristupilo realizovanju dela dogovora između Tuđmana i Miloševića.

3. Oružje za Hrvate preko Ekvadora

Izveštaj o telefonskom kontaktu s izvorom čije je kodno ime Davor, a državljanin je SR Jugoslavije i Francuske. Objavljen početkom 1995.

- U telefonskom kontaktu sa Davorom obavešteni smo da je u Hrvatsku ušla nova tehnologija, kako izvor kaže, "da vangard" (verovatno se misli na francusku reč avant-garde - u prevodu prethodnica, izvidnica, novitet - prim. aut.). Radi se o sistemima za opstrukciju, izvođenje, vođenje, komunikaciju, satelitsko osmatranje ili korišćenje bespilotnih letelica, i to u domenu do 300 kilometara - stoji u izveštaju.

Kako se navodi, isporučioci ove opreme su francuska firma "Sat" i američka "Hanover".

- Papiri za isporuku su glasili na Ekvador. Finansijska transakcija izvršena je preko jedne belgijske firme. Realizacija celokupnog posla izvršena je tokom decembra 1994, a kao suma se navodi 150.000.000 dolara - stoji u izveštaju.

Dodaje se i da izvor u razgovoru navodi da će Hrvatska u aprilu ove godine izvršiti napad na RSK, a navodno su mu ti podaci poznati iz Njujorka od jedne osobe iz Komiteta za sankcije.

4. Srpski špijun u Varaždinu

Izveštaj o sastanku održanom 10. januara 1995. godine, sa izvorom Stankom Novakovićem iz Varaždina. Kako se navodi, sastanak je održan na inicijativu izvora u službenim prostorijama. Napomena: izvor je u fazi proveravanja, podaci su neprovereni.

Podaci se odnose na uskladištavanje i razmeštanje naoružanja i municije Vojske Republike Hrvatske u Varaždinu u skladištu "Varaždinski breg". Prema saznanjima izvora, u skladište je dopremljena veća količina naoružanja iz Nemačke. Jedan deo je pre 10-15 dana, nakon stručne kontrole i pregleda, odvezen vozilima riječke registracije u nepoznatom pravcu.

5. Tajni pakt Hrvatske i Mađarske protiv Srbije

Izveštaj o tajnom sastanku u Budimpešti. Učesnici: ministar inostranih poslova Hrvatske Mate Granić i ministar odbrane Mađarske Đerđ Keleti.

Kako prenosi izvor RDB, Granić je obavestio Mađare o pokušajima Srbije da otkloni sankcije UN, navodeći da je misija Džimija Kartera imala za cilj da izoluje Hrvatsku. Granić navodi i da Hrvatska strepi od direktnog angažovanja Srbije u ratnim operacijama i nastoji da sazna da li Zagreb može da računa na podršku Mađarske u tom slučaju.

Hrvatska je tražila pomoć od Mađara u četiri tačke:

- Sprečavanje Srba da koriste teritoriju Mađarske za borbene akcije. Tvrde da južni deo mađarske granice nije dobro čuvan, pa bi manje srpske diverzantske jedinice tuda lako prošle prerušene u vojvođanske Mađare

- Ako se rat nastavi, traže od Mađarske pomoć u odeći, hrani i municiji

- Zahtevaju akcije mađarskih državnih organa protiv srpskih tajnih službi

- Traže da nadležne mađarske organizacije zažmure na železničke i drumske transporte koji preko te zemlje stižu u Hrvatsku (ne navodi se direktno da nose oružje, ali je iz konteksta to jasno - prim. aut.)

Kako se navodi u izveštaju, Keleti je izneo lično mišljenje, uz ogradu da će Vlada o svemu raspravljati, da je prvi zahtev sasvim u redu, dok za drugi treba precizno definisati šta sve od konkretne vojno-tehničke pomoći Hrvati traže (mađarski ministar naglašava da ta roba ne može biti isporučena na kredit, odnosno mora biti odmah plaćena). Što se tiče trećeg zahteva, Keleti naglašava da Mađarska tretira jugoslovensku obaveštajnu službu kao neprijateljsku i sve informacije koje ima o njenom radu dostaviće Hrvatima. U vezi četvrtog zahteva, Keleti kaže da specijalne isporuke za Hrvatsku mogu nesmetano i ubuduće prelaziti preko Mađarske.

Kako je dogovoreno, radi usaglašavanja svih detalja, u Mađarsku će doputovati načelnik generalštaba hrvatske vojske.