SUKOB HRVATSKE I CRNE GORE! Pominje se i vojska

Diplomatski odnosi između Hrvatske i Crne Gore ponovo su na udaru nakon što je Ministarstvo odbrane Crne Gore odlučilo da izradi specijalnu značku sa likom školskog broda "Jadran".

Ova odluka izazvala je buru u Zagrebu, koji je reagovao slanjem protestne note i otvorenim zahtevom za reviziju vojne sukcesije iz vremena bivše Jugoslavije.

– Republika Hrvatska uputila je protestnu notu Crnoj Gori zbog jednostrane odluke Ministarstva obrane Crne Gore o izradi znački s likom školskog broda "Jadran". Takvi potezi nisu u duhu dobrosusedskih odnosa niti vrednosti Evropske unije – poručeno je iz hrvatskog Ministarstva spoljnih i evropskih poslova.

Zagreb tvrdi: "Jadran" je deo naše vojne imovine

Prema tumačenju hrvatskih vlasti, školsku jedrenjaku "Jadran" smatraju delom vojne imovine koja je po sukcesiji trebalo da pripadne Republici Hrvatskoj.

Na to se nadovezuje i tvrdnja da Crna Gora duguje Zagrebu preko dve milijarde američkih dolara na osnovu nerazrešenih pitanja imovine bivše JNA.

– Hrvatska ostaje posvećena dijalogu i evropskom putu Crne Gore, ali ne može prihvatiti simbolički provokativne poteze koji krše međunarodne dogovore – navodi se dalje u poruci Ministarstva, uz najavu "detaljne analize ukupne vojne sukcesije".

Crna Gora: Značka je izraz poštovanja prema tradiciji

Odluka koja je izazvala protest odnosi se na novu seriju znački koje je Ministarstvo odbrane Crne Gore dizajniralo u čast školskog broda "Jadran", koji se trenutno nalazi u sastavu crnogorske ratne mornarice.

– Značka je osmišljena da simbolično prikaže snagu, slobodu i pomorsku tradiciju Crne Gore. U centralnom delu nalazi se prikaz broda u punom jedrenju, sa istaknutom godinom porinuća 1933. i crnogorskom zastavom u donjem delu – navodi se u saopštenju ministarstva iz jula ove godine.

Brod "Jadran" je već decenijama predmet spora između bivših jugoslovenskih republika. Hrvatska smatra da je brod nelegalno zadržan u Crnoj Gori nakon raspada SFRJ, dok Crna Gora tvrdi da je brod u njenom posedu zakonito i da je integralni deo njene pomorske flote.

Zanimljivo je da je upravo "Jadran" godinama služio kao brod za obuku kadeta JNA, a i nakon raspada države ostao je u Tivtu, gde se i danas nalazi pod crnogorskom zastavom.

Da li će se sukob preneti na evropski nivo?

Analitičari ocenjuju da bi Hrvatska mogla iskoristiti ovu situaciju da pojača pritisak na evropske institucije i eventualno blokira pojedine korake Crne Gore ka članstvu u EU, ako Podgorica ne pristane na pregovore o vojnoj sukcesiji.

Zagreb želi institucionalnu podršku za rešavanje ovog pitanja, a pitanje broda "Jadran" sve više prerasta u simbol šireg problema nerešene vojne i državne imovine iz raspada Jugoslavije.

Bilo da se radi o pitanju značke ili statusa broda, školski jedrenjak "Jadran" danas više niko ne posmatra samo kao istorijski brod, već kao simbol identiteta, prava i prestiža.

Sukob između Hrvatske i Crne Gore po ovom pitanju preti da preraste iz diplomatskog u ozbiljniji regionalni problem, sa potencijalnim posledicama po evropske integracije.